Hayatımızda çok sayıda yaşam alanı vardır. Vanderweele genel olarak insanın gelişmesini teşvik etmek için odaklanılması gereken insan yaşamının beş alanı olduğunu öne sürmektedir: maneviyat, aile, iş, sağlık ve topluluk. Bu, çoğu insan tarafından tanınan ana yaşam alanlarını gösteren basit ve anlaşılması kolay bir modeldir.
Yaşam alanı dengeleme ise bu alanlar arasında zamanı ve enerjiyi doğru şekilde paylaştırmayı ifade eder. Bu yazımızda yaşam alanlarının nasıl ayrıldıklarını ve yaşam alanı dengeleme konusunda neler yapabileceğimizi konuşacağız.
Yaşam Alanları
Şimdi Vanderweele, tarafından tanımlanan yaşamın beş temel alanına bakalım. Onun yorumu geniş çapta tanınmaktadır ve yaşam alanlarının birbiriyle nasıl etkileşime girdiğini ve bunlar arasında nasıl denge bulabileceğinizi anlamanıza yardımcı olacaktır.
1. Maneviyat
Yaşamın bu alanına öncelik verilmesi gerekir ancak sıklıkla ihmal edilir. Din ve maneviyat kelimeleri çoğu zaman birbirinin yerine kullanılsa da, kişinin manevi olabilmesi için bir inanca sahip olmasına gerek yoktur.
Maneviyat, yaşamda bir amaç sağlar ve kişinin doyuma ulaşması için nasıl düşünebileceğini, hissedebileceğini ve davranabileceğini belirler. Maneviyat, bireyin ilkelerine dayanır ve kendisi için iyi bir yaşam yaratmaya odaklanır. Bir kişinin eylemleri manevi inançlarıyla uyumlu olmadığında bu durum, bu yaşam alanında dengesizliğe neden olabilir.
2. Aile
Aile önemli ama etkili bir alandır. Aile biyolojik olmak zorunda değildir. Anlamlı bir ilişkiniz olduğunu düşündüğünüz her kişi aileniz sayılabilir. Aile alanı, kişinin rol ve sorumlulukları yerine getirilmediğinde dengesizleşebilen bir yaşam alanıdır. Bunun nedeni iş gibi başka bir alanın daha fazla ilgi görmesi olabilir.
Kişinin inançları, değerleri ve davranışları diğer aile üyeleriyle uyumlu olmayabilir. Bu alan dengesiz olduğunda ilişkilerin bozulmasına, yabancılaşmaya ve ayrılıklara neden olur.
3. İş
İş hayatı, tüm toplumlarda çoğu yetişkinin hayatında temel bir rol oynar. Geçim kaynağı sağladığı için ekonomik ve araçsal bir role sahiptir. Çalışmak öğrenme, geliştirme ve hedeflere ulaşma isteği sağlar. İşin aynı zamanda psikososyal bir yönü de var. Bireyin hayatına anlam verir ve toplumun bir parçası olma ihtiyacını karşılar.
İnsanların yaptıkları işten, nerede çalıştıklarından ve kiminle çalıştıklarından keyif almaları önemlidir. Eğer bir kişi bu alana diğer alanların zararına olacak şekilde çok fazla zaman harcıyorsa bu durum dengesizliğe neden olabilir.
4. Sağlık
Bu alan fiziksel, duygusal ve zihinsel sağlık ve refahla ilgilidir. Bireyler erken yaşlardan itibaren eğitim yoluyla sağlıklı bir yaşam tarzı geliştirmeyi öğrenebilirler. Fiziksel sağlık, iş stresi ve finansal talepler nedeniyle bozulabilir. Kötü sağlık, bağımsız yaşamayı, çalışma ve aile üyeleriyle ve toplumla etkileşimde bulunma becerisini etkileyebilir. Bu, olumlu duygusal ve zihinsel sağlığa ve refaha zarar verebilir. Sağlıklı bir yaşam tarzını benimsemek ve sağlıklı yaşamı teşvik etmek önemlidir. Nasıl egzersiz yapılacağını, sağlıklı beslenileceğini, nasıl dinlenileceğini ve ruhsal olarak nasıl bağlantı kurulacağını anlamak, genel sağlığın geliştirilmesine yardımcı olur.
5. Sosyal hayat
Aile dışındaki ilişkiler sosyal hayat olarak tanımlanır ve yine oldukça önemli bir alandır. Sosyal hayat arkadaşlarla veya mahalle topluluğu, inanç veya spora dayalı ilgi alanları veya kişinin başkalarına ait olma duygusunu geliştirmesine olanak tanıyan belirli topluluklarla olabilir.
Sosyal hayat, insanların bir araya gelmesine olanak tanır ve tıpkı aile gibi, emniyet ve güvenlik hissine olanak tanır. Özellikle birey, iyi bir amaç için para toplamak veya topluluk içindeki diğer kişilere yardım etmek gibi ortak bir topluluk hedefi doğrultusunda çalışırken, başarı ve tatmin duygusu sağlar. Ancak toplumla çok fazla zaman geçirmek ve aile gibi diğer alanları ihmal etmek dengesizliğe neden olabilir.
Yaşam Alanı Dengeleme Nasıl Yapılır?
Yaşam alanı dengeleme işi kolay değildir. Ancak dikkat edilmesi gereken kısımlara odaklanarak başarmanız mümkündür.
Dengelememiz gereken çok fazla alan var ve her alan içinde çok fazla aktivite var. Yaşam alanları düzenli olarak değerlendirilmeli, daha sonra hedefler belirlenerek ayarlanmalıdır.
Telafi, olumsuz yaşam alanlarına karşı koymak için pozitif yaşam alanlarını artıran bir tekniktir. Olumsuz yaşam alanlarının pek de iyi olmayan kısımlarının azaltılması, bu alanların genel yaşam memnuniyeti üzerindeki mutsuz etkisini azaltır.
Her alanda her şeyin her zaman yapılamayacağını kabul edin. Zaman, enerji ve para kısıtlamaları nedeniyle her şeyin yapılmasında her zaman sınırlamalar olacaktır. Yaşam alanı dengeleme bu sınırları koymamıza olanak tanır. Kendimizi kabul etme yeteneği, genel duygusal refah duygularımızı iyileştirmede çok önemli bir faktördür.
Önceliğimiz olmayan konularda “hayır diyebilme” becerimizi kullanmak da her alanda olumlu yaşamamızı engelleyen her şeyden kurtulmamıza yardımcı olabilir.
Kötü organizasyon ve zaman yönetimi, yaşam alanlarının gergin ve aşırı yüklü hissetmesine neden olabilir. Zamanı planlamak ve ana öncelik olan etkinlikleri organize etmek stresi en aza indirmenizi sağlar.
Dinlenme için zaman planlandığından emin olun. Birçok çalışma bunun stresi, kaygıyı ve düşük ruh halini azaltmada önemli olduğunu bulmuştur.
Yaşam alanı dengeleme ile ilgili aklınızda hala soru işaretleri varsa bir yaşam koçundan destek alabilirsiniz.
Derya Öte Almanya’da yaşayan Türk bir ICF koçudur. Almanya Duisburg’da bulunan kendi kurmuş olduğu Derya Öte Koçluk ve Danışmanlık Akademisinde koçluk, yaşam danışmanlığı hizmetlerini yürütmekte ve aynı zamanda ICF koçluk eğitimleri vermektedir.
Hizmetlerini Türkçe ve Almanca olarak sunan Derya Öte, farklı kültürden pek çok insanın hayatlarına dokunmuş ve kişisel gelişim yolculuklarına katkı sağlamıştır.
Derya Öte ve sunduğu hizmetler hakkında daha fazla bilgi almak için +491608488493 telefon numarası veya info@lifecoach-deryaoete.de mail adresi aracılığıyla iletişim kurabilir, sosyal medya hesabından etkinlikleri takip edebilirsiniz.
